අබ්දුල් හමීද් II

සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
වෙත පනින්න: සංචලනය, සොයන්න

(1842-1918). ක්‍රි.ව.1876 සිට 1909 දක්වා තුර්කිය පාලනය කළ ඔටෝමන් තුර්කිසුල්තාන්වරයාය. සුල්තාන් අබ්දුල් මජීද් (බ.) මොහුගේ පියාය. පස්වන මුරාද් නැමැති තුර්කි සුල්තාන්වරයා මොහුගේ සොහොයුරෙකි. ඔහුගෙන් පසු සුල්තාන් පදවිය ලැබුවේ අබ්දුල් හමීද්ය.මොහු බලයට පත්වූයේ අගමැති මිධත්පාෂා ප්‍රමුඛ නිදහස් මතධාරි නිලධාරීන් කණ්ඩායමකගේ උදව්වෙනි. මොහු සුල්තාන්පදවියට පත් වූ නොබෝ දිනකින් ම මිධත්පාෂා විසින් අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් තුර්කි රාජ්‍යයේ පාලනය සඳහා ඉදිරිපත් කරන ලදි. අබ්දුල් හමීද් මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මුල දී පිළිගත් නමුත් තමා සුල්තාන් පදවියෙහි ස්ථිරව පිහිටි නොබෝ කලකින් ම (1878) මිධත්පාෂා බලයෙන් පහකොට අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ද ක්‍රියා විරහිත කර දැමීය. මෙතැන් සිට 1909 දී බලයෙන් පහ කරනු ලබන තුරුම මොහු තුර්කිය පාලනය කළේ ඒකාධිපතියෙකු ලෙසිනි.

මොහුගේ මේ පාලනයට විරුද්ධව කැරලි ගැසීම් ආදිය තුර්කි රාජ්‍යයේ සෑම ප්‍රදේශයකම පාහේ නිරතුරුව ඇතිවිය. 1908 දී හටගත් තරුණ තුර්කි සංගමයේ විප්ලවය මොහුට විරුද්ධව ඇතිවුණු ප්‍රධාන වූත් අවසාන වූත් කැරැල්ල හැටියට සැලකිය හැකිය. මේ විප්ලවයෙන් පසු පැරණි පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩු ක්‍රමයට අනුව නැවත රට පාලනය කිරීමට අබ්දුල් හමීද් එකඟ වූ නමුත් 1909 දී තරුණ තුර්කි සංගමයට විරුද්ධව හෙතෙම ප්‍රතිවිප්ලවයක් ආරම්භ කෙළේය. එහෙත් එයින් පරාජයට පත් මොහු සාංගමිකයන් විසින් සුල්තාන් පදවියෙන් පහකොට සැලෝනිකා ප්‍රදේශයට පිටුවහල් කොට යවන ලදි. 1912 දී කොන්ස්තන්තිනෝපල් නගරයට ගෙනඑන ලද මෙතෙමේ 1915 දී ඇනටෝලියාවට යවන ලදි. ඉන් අවුරුදු තුනකට පසු එහිදී ම ඔහුගේ මරණය සිදුවිය.

(සංස්කරණය:1963)

"http://encyclopedia.gov.lk/si_encyclopedia/index.php?title=අබ්දුල්_හමීද්_II&oldid=2091" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි