ආකාශගමනය
සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
ගුවන්යානාදියක් නොමැතිව මන්ත්‍ර ඖෂධ ආදි බලයකින් අහසින් ගමන් කිරීම ආකාශගමනය නමි. මෙය සූසැට කලා ශිල්පයන්ගෙන් එකකි.
පඤ්චාභිඥා අෂ්ටසමාපත්ති ලාභීව කළහැකි යයි බුදු සමයෙහි සඳහන්වන අහසින් යාම සෘද්ධි ප්‍රාතිහාර්යය සංඛ්‍යාවෙහි ලා සලකනු ලැබේ (ඍද්ධි බ.).
ස්වරශාස්ත්‍රයෙහි ඇතුළත් ආකාශගමනය වූ කලි බුදු සමයෙහි මෙන් චිත්තේකාග්‍රතාව පදනම් කොට ඇති කරගන්නා ක්‍රමයක් නොවේ. එය ශරීරස්ථ පඤ්ච තත්වයන්ගේ ක්‍රියා වසඟ කොටගෙන ඔවුන්ගේ බලය මැඩ පැවැත්වීමෙන් හෙවත් ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස නාඩීන්ගේ වශීකරණයෙන් සිදුකරන්නකැයි කියති. පෙරදිග වාසීන් අතර පැවති ගුප්ත ශාස්ත්‍රයන් අතුරෙන් ආකාශගමනය ද එකකි.
පඨවි, ආපෝ, තේජෝ, වායෝ, ආකාශ යන ධාරණී මුද්‍රා අභ්‍යාස කිරීමෙන් ද ආකාශගමනය කළ හැකි බව කියනු ලැබේ.
(සංස්කරණය: 1965)
